تشخیص مولکولی فعالیت آنزیم پلی فنول اکسیداز در تعدادی از ارقام گندم رایج در ایران با استفاده از مارکر sts

گندم مهمترین محصول غذایی برای بیش از یک سوم جمعیت جهان است که نگهداری و حمل و نقل آن آسان است و می تواند به انواع مختلف مواد غذایی فرآوری شود. بیشتر فرآورده های گندم به خصوص ماکارونی به شفافیت نیاز دارند و تیرگی آنها یک خصوصیت نا مطلوب به حساب می آید. آنزیم پلی فنول اکسیداز (ppo) یکی از مهمترین آنزیم های درگیر در پدیده ی تیرگی در فرآورده های غذایی گندم می باشد. ارقام گندم از لحاظ فعالیت پلی فنول اکسیداز متفاوت می باشند و اصلاح ارقام گندم با فعالیت پایین ppo یکی از بهترین راهکارها برای کاهش تیرگی نامطلوب در محصولات نهایی آن می باشد. نشانگرهای مولکولی می تواند کارآمدی انتخاب در برنامه های اصلاحی را افزایش دهد. در مطالعه ی حاضر فعالیت ppo و شاخص های رنگ (l ،a ،b و ci) آرد و بذور 30 رقم گندم نان و 5 رقم گندم دوروم از ارقام رایج در ایران مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین چهار نشانگر sts( ppo05 ،ppo18 ،ppo16 و ppo29 ) برای فعالیت ppo در ارقام ایرانی بررسی شدند. رقم پیشتاز بالاترین فعالیت ppo و رقم تابان بیشترین شاخص رنگ (ci) آرد و بذر را داشتند. ماراکو کمترین فعالیت ppo، سیوند کمترین شاخص رنگ بذر و کرخه کمترین شاخص رنگ آرد را دارا بودند. بین فعالیت ppo و شاخص های a و ci دانه و شاخص a دانه همبستگی معنی داری بود و همچنین بین فعالیت ppo و شاخص l بذر همبستگی منفی معنی داری وجود داشت. ppo05 و ppo18 پلی مورفیسمی بین ارقام با فعالیت ppo ی پایین و بالا نشان ندادند. ppo16 یک قطعه ی bp713 در ارقام با فعالیت پایین ppo و ppo29 یک قطعه ی bp490 در ارقام با فعالیت بالای ppo تکثیر نمود. نتایج نشان می دهند که ppo16 و ppo29 نشانگرهای مولکولی کارآمدی برای فعالیت ppo می باشند و می توانند در برنامه های اصلاحی گندم به منظور کاهش تیرگی در محصولات نهایی به کار گرفته شوند.